Dach płaski odgrywa bardzo złożoną i specyficzną rolę. Nie tylko chroni wnętrze domu przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi, ale też jest swoistą warstwą termoizolacyjną i dodatkową osłoną akustyczną. Jeśli jego konstrukcja jest źle zaprojektowana, doprowadzi on do nadmiernych strat ciepła i w konsekwencji – do niepotrzebnego wzrostu kosztów ogrzewania.
Jak zatem ocieplić dom? Wszystko zależy od jego konstrukcji, specyfiki, a nawet kształtu, czy stopnia pochylenia. Dużą rolę odgrywa też kwestia zagospodarowania ewentualnego poddasza i… właściwości poszczególnych materiałów budowlanych.
Dachy skośne – wariant z nieużytkowym poddaszem
Jeśli posiadamy dach skośny z nieużywanym poddaszem, kwestia ocieplenia jest w tym wariancie bardzo prosta. Same połacie dachowe nie muszą być wtedy ocieplone. Wystarczy ocieplić strop, tuż pomiędzy belkami stropowymi wchodzącymi w skład ostatniej, najwyższej kondygnacji. W tym wariancie korzysta się najczęściej z wełny mineralnej, bądź styropianu. Rozwiązanie to wiąże się co prawda z niskimi kosztami, ale też zwiększa ryzyko odkładania się wilgoci wewnątrz nieocieplonego poddasza.
Dachy skośne – wariant z użytkowanym poddaszem
Jeśli poddasze ma być użytkowane, warto pomyśleć o montażu izolacji między krokwiami, lub nawet bezpośrednio na nich. Całość powinna być odizolowana specjalną folią i osłonięta płytą kartonowo – gipsową. Dzięki temu zabezpieczona w ten sposób przestrzeń, może zostać wykorzystana jako przestrzeń mieszkalna.
Jeśli chcemy zabezpieczyć warstwą termoizolacyjną poddasze, powinniśmy zadbać o maksymalną dokładność zarówno samej połaci dachowej, jak również warstwy termoizolacyjnej. Najlepiej, jeśli jest ona łączona na styk, lub zakładkę. Te dwie metody montażu pozwolą nam uniknąć powstawania niekorzystnych mostków termicznych. Pamiętajmy, że wymogi dotyczące stopnia termoizolacji dachu są dość rygorystyczne. W myśl obowiązujących rozporządzeń, współczynnik przenikania ciepła nie powinien być większy, niż 0.3 W/m2K.
Izolacja między krokwiami – warianty konstrukcyjne
Konstrukcje dachowe posiadające izolację pomiędzy krokwiami, można podzielić na dwa podstawowe typy.
1. Dach bez szczeliny wentylacyjnej – w tym wariancie nie ma szczeliny wentylacyjnej pomiędzy warstwą izolacji a warstwą membrany dachowej. W tym przypadku warstwa paroszczelna znajduje się po wewnętrznej, czyli ciepłej stronie termoizolacji.
2. Dach z zabudowaną szczeliną wentylacyjną – w tym wariancie występują najczęściej dwa rodzaje dachów, czyli dachy z jedną szczeliną (pomiędzy warstwą włókniny a wierzchnim pokryciem dachowym) i dachy z dwiema szczelinami – z których pierwsza znajduje się pomiędzy membraną a pokryciem a druga pomiędzy izolacją zewnętrzną i powierzchnią membrany dachowej.
Instalacja termoizolacji na poziomie krokwi – sposoby montażu
1. Izolacja montowana między krokwiami – to jednowarstwowy sposób nakładania termoizolacji. Zaletą tego rozwiązania są bardzo dobre właściwości izolacyjne, aczkolwiek tylko wtedy, jeśli grubość krokwi (a przez to i materiału termoizolacyjnego) jest odpowiednia.
2. Izolacja dwuwarstwowa – w tej metodzie pierwszą (wewnętrzną) warstwę nakłada się dokładnie tak, jak w punkcie powyższym. Dodatkowo wprowadza się warstwę drugą, która osadza się na spodzie krokwi, lub też na specjalnych, stalowych konstrukcjach. Zaletą tej metody jest bardzo dobra izolacja termiczna, ale też możliwość uniknięcia mostków termicznych w obrębie każdej z krokwi.
3. Izolacja trójwarstwowa – stanowi kontynuację dwóch powyższych metod, z tą różnicą, że wprowadza się tutaj dodatkowy szkielet nośny dla trzeciej warstwy. Trójwarstwowa termoizolacja dachów jest na chwilę obecną najskuteczniejszą formą ochrony wnętrza domu, zarówno przed ucieczką ciepła, jak również w kontekście fal akustycznych.
4. Izolacja wierzchnia – to sposób kładzenia warstw termoizolacyjnych, który wyróżnia się całkowitym odsłonięciem więźby dachowej. Izolacja jest w tym przypadku montowana na specjalnych wspornikach, które zamocowane są po drugiej stronie więźby.
Wskazówki techniczne
Jeśli zależy nam na trwałym i bezpiecznym dachu, który będzie nam służył przez najbliższe kilkadziesiąt lat, warto pamiętać o montażu systemów zabezpieczających jego strukturę przed działaniem wilgoci.
Jednym z nich jest folia paroizolacyjna, którą powinno się nałożyć od wewnętrznej strony poddasza. Dzięki niej para wodna nie przeniknie do struktury dachu. Usadowienie warstwy termoizolacyjnej jest uzależnione również od jej struktury. Jeśli termoizolacja występuje w wariancie dwuwarstwowym, folię powinno się montować bezpośrednio pod krokwiami. Jeśli zaś ma ona formę trójwarstwową, folia paroizolacyjna musi znaleźć się pomiędzy jej drugą i trzecią warstwą (patrząc się od góry). Należy też pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu termoizolacji przed działaniem otoczenia (np. opady deszczu, pozostający śnieg itd.).
Które z form termoizolacji można wykorzystywać do ocieplenia domu z poddaszem użytkowym? Najczęściej stosuje się specjalistyczne płyty, bądź maty. Można też zamontować płyty z polistyrenu bądź też zabezpieczyć wszystko pianką poliuretanową.
Termoizolacja dachów płaskich – podstawowe informacje
Nieco inaczej wygląda kwestia ocieplania dachów płaskich, których pochylenie jest mniejsze niż 10 procent. Tutaj ogromną rolę odgrywa konstrukcja dachu płaskiego, czyli – mówiąc potocznie – stropodachu.
1. Stropodachy pełne – to konstrukcje lite, niewentylowane. Wszystkie warstwy wchodzące w ich skład przylegają do siebie, minimalizując ryzyko wystąpienia mostków powietrznych.
Stropodachy o konstrukcji litej dzielimy na dwa podstawowe rodzaje:
- o standardowym układzie poszczególnych warstw, gdzie pokrycie zewnętrzne (patrząc się od góry), stanowi izolację przeciwwilgociową; w przypadku tego typu dachów termomodernizacja polega na zdjęciu warstwy zewnętrznej (hydroizolacyjnej) i nałożeniu na warstwie wewnętrznej (folii) specjalnej warstwy termoizolacyjnej,
- o odwróconym układzie warstw – w tym wariancie warstwy hydroizolacyjna i termoizolacyjna montowane są bezpośrednio na podstawie konstrukcyjnej dachu; na obydwu warstwach nakłada się warstwę izolacyjną i kolejne warstwy wierzchnie, dociążające strukturę dachu.
Uwaga! W przypadku dachów o konstrukcji odwróconej, nie istnieje możliwość stosowania oddzielnych warstw paroizolacyjnych. Zamiast nich wykorzystuje się zwykłą hydroizolację, która chroni przed działaniem wilgoci zarówno od zewnątrz, jak i od wewnątrz!
2. Stropodachy wentylowane – to konstrukcje dachów płaskich, w których wnętrzu znajduje się pustka powietrzna, która – za pomocą odpowiednich kanałów – łączy się z powietrzem zewnętrznym. Powyżej owej pustki znajduje się warstwa hydroizolacyjna a poniżej jej – termoizolacja. Sposób ocieplenia tego typu dachów jest ściśle uzależniony od ich konstrukcji, rozmiarów pustki, krzywizny dachu (do 10 procent) itd.
W przypadku, gdy stropodach wentylowany ma konstrukcję dwudzielną, stosujemy najczęściej płyty i maty z wełny mineralnej (skalnej, lub szklanej). Jeśli wspomniana pustka jest dosyć mała, materiał izolacyjny można wdmuchać do jego wnętrza. Tworzywem tym jest najczęściej pianka, lub specjalny granulat, który wypełnia wszystkie zakamarki pustki.
Alternatywą jest pianka
Mówiąc o piance poliuretanowej, warto zaznaczyć, że istnieją dwie metody jej wprowadzania i nakładania.
1. Izolacja natryskowa bezspoinowa – metoda ta polega na wtłaczaniu pianki przez specjalną maszynę. Dzięki temu dach lepiej izoluje ciepło, dobrze zabezpiecza przed wodą i – co równie ważne – redukuje hałas.
2. Układanie specjalnych płyt poliuretanowych, najczęściej łączonych na pióro, lub wpust.
Niezależnie od wybranej metody, piankę poliuretanową należy docenić przede wszystkim za niski ciężar i doskonałe parametry termoizolacyjne.
Podsumowanie
Termoizolacja dachów płaskich i skośnych to proces bardzo skomplikowany i uzależniony od wielu różnych czynników. Jest to też proces kosztowny, aczkolwiek – w dłuższej perspektywie czasu – bardzo opłacalny.